11.06.2024, 07:05 - Baxış sayı: 85

“Süni intellektin fəlsəfəsi və gələcəyin elminin prototipləri” adlı monoqrafiya nəşr olunub


“Süni intellektin fəlsəfəsi və gələcəyin elminin prototipləri” adlı monoqrafiya nəşr olunub

AMEA Fəlsəfə və Sosiologiya İnstitutunun direktoru, f.e.d., professor İlham Məmmədzadənin, rusiyalı alim f.e.d. professor Tahir Maxmatovun, f.e.d., professor Arif Büniyatov və f.ü.f.d. Samirə Dadaşovanın məqalərinin toplandığı rus dilində “Süni intellektin fəlsəfəsi və gələcəyin elminin prototipləri” (Bakı 2024, “Bəxtiyar-4” mətbəsi, səh.153. ) adlı monoqrafiyası nəşr olunub.
Monoqrafiyada müəlliflərin əvvəllər dərc olunmuş məqalələri əsasında hazırlanmış kollektiv əsərdir (2022-2024). Əsərdə süni intellektin nəzəri əsaslarının əsas fəlsəfi məsələləri və onun alimlərin etikasına və yaxın gələcəyin elminə təsiri araşdırılır. Aydındır ki. əməli olaraq həyatın bütün sahələrinin texnologiyası və rəqəmsallaşması alimin şüurunun, tədqiqat aparma metodlarının dəyişməsinə və nəticədə yeni nəzəriyyə və konsepsiyaların inkişafına, dünya nizamının anlaşılmasının genişlənməsinə səbəb olur. Yəni süni intellektin elmə verdiyi töhfə həm yeni fəlsəfi problemlərin, ideyaların, kateqoriyaların yaranması ola bilsin ki, əvvəlki, bəlkə də çoxdan unudulmuş problemlər üçün yeni fikir formalaşması ilə müəyyən edilir. Bu yanaşma elmi təcrübənin daim yeniləşməsi mahiyyəti ümumi qanunauyğunluqların və əlaqələrin müəyyən edilməsi, müxtəlif elm sahələrinə aid ideyaların, konsepsiyaların və konsepsiyaların, inteqrasiyası və sintezi yolu ilə elmi təcrübənin aşkar edilmiş vasitəsi ilə daim yenilənməsidir.
Əsərdə təqdim olunan materialların fənlərarası əlaqəsi elmi tədqiqatlarda süni intellektin istifadəsinin inkişafını və xüsusiyyətlərini görməyə imkan verir və təkcə süni intellektin fəlsəfəsini deyil, həm də şüur və idrak problemlərini ehtiva edir. Süni intellektin tətbiqi insan şüurunun dərk edilməsinin ayrılmaz tərkib hissəsinə çevirilir və ya o, proqnozlaşdırıcı tədqiqatlar üçün real imkan, şəxsiyyət və sosial şüur sferasına nüfuz etmək, insanın reallığım tamamlamaq, onun fikrini, etik davranışını və mədəni ehtiyaclarını dəyişdirmək imkanı yaradır. Aydındır ki, bu mövzu fəlsəfi araşdırmalar kimi çox şaxəlidir və iqtisadiyyat, siyasət, mədəniyyət və s. kimi müxtəlif elm sahələrində həm fəlsəfi araşdırmalara, həm də tətbiqlərə ehtiyacı ehtiva edir.
Toplunun elmi redaktoru, f.e.d., dosent Dilarə Müslimzadə, rəyçiləri Rusiyadan f.e.d. E.Korableva, Bolqarsıtandan f.e.d. B.Tedorovadır.
Əsər müxtəlif sahə və fənlərin alimləri və müasir fəlsəfi və etik problemlərlə maraqlanan geniş oxucu kütləsi üçün nəzərdə tutulmuşdur.